Το «Πεθαίνω σα χώρα», το εμβληματικό κείμενο του Δημήτρη Δημητριάδη, σε διασκευή/ερμηνεία Τάσου Μπλάτζιου και σκηνοθεσία Τάνιας Κίτσου και Τάσου Μπλάτζιου ανέβηκε 1 με 31 Μαρτίου 2019 στο BIOS.
Ο Τάσος Μπλάτζιος, μετέφερε στη σκηνή ένα από τα σημαντικότερα πεζογραφήματα της σύγχρονης λογοτεχνίας, υπό μορφή μονολόγου, έχοντας ως αφετηρία το ποίημα «Σώπα μη μιλάς» του Αζίζ Νεσίν.
Το «Πεθαίνω σα χώρα» δημοσιεύτηκε το 1978. Είναι το πρώτο και ένα από τα πιο σημαντικά έργα του Δημήτρη Δημητριάδη, που αφηγείται τον τρόπο κατάλυσης της ύπαρξης μιας χώρας. Άκρως επίκαιρο και ταυτόχρονα προφητικό, το κείμενο αποτελεί μία κραυγή αγωνίας για τους κατοίκους μίας χώρας που αρχίζει να «σβήνεται» από το χάρτη.
Ο Τάσος Μπλάτζιος, ορμώμενος από τη Θεσσαλονίκη, έχοντας ως όπλα του τη γλαφυρή γλώσσα του συγγραφέα, αλλά και την πολυετή θεατρική του εμπειρία, ενώνει την ιστορία του χθες με το σήμερα και το αύριο.
Το έργο παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στο 3ο Φεστιβάλ Μονολόγων «Ερμηνείες στην Ερμιονίδα», ARTiki, 2016. Έκτοτε, το καλοκαίρι του 2018 ακολούθησαν παραστάσεις στο Ρέθυμνο, στο Ηράκλειο στο Θέατρο «Πύλη Βηθλεέμ» και στο 8ο Φεστιβάλ Αίγινας στο «Καποδιστριακό».
Σκηνοθετικό σημείωμα
Η παράσταση στήθηκε γύρω από δύο δομικά στοιχεία:
-Ο λόγος σαν μαγική επίκληση, ο λόγος σαν ιερό ανάθημα, ο λόγος σαν επικύρωση της ύπαρξης ημών και του κόσμου, όπου λόγος ίσον η ψυχή, μια ψυχή με ήχους που δονεί το σύμπαν.
Ο κόσμος υπάρχει και ορίζεται μέσα από το είναι της ύπαρξης του ενός και μόνου ατόμου, ο κόσμος δεν θα υπήρχε αν το άτομο διαλυόταν, ο κόσμος νοσεί γιατί νοσεί το άτομο, το άτομο πεθαίνει γιατί πεθαίνει ο κόσμος.
Αν καταργήσουμε το άτομο, ο κόσμος θα καταργηθεί. Αν το σώμα του ατόμου χάσει την σημασία του, ο κόσμος θα χάσει το περίγραμμά του, αν η ψυχή του ατόμου κυλήσει στην ανυπαρξία ,o κόσμος θα χάσει το νόημά του. Το άτομο ενταγμένο απόλυτα στον κόσμο, ο κόσμος άρρηκτα δεμένος με την μοίρα του ατόμου. Κι η χώρα, η κάθε χώρα τίποτ’ άλλο δεν είναι από κομμάτι ενός κόσμου. Η γεωγραφία μιας χώρας είναι οι ιστοί του σώματος ενός μόνου ατόμου, ο εγκέφαλος, το συκώτι, η καρδιά, οι ποταμοί της οι φλέβες του, τα σύνορά της το δέρμα του, η ιστορία της η μνήμη του, τα κύτταρά του, το DNA του. “Πεθαίνω σαν Χώρα”, γιατί είμαστε η χώρα, είμαστε αυτό που την κάνει να υπάρχει την κάθε χώρα, σήμερα, αύριο, χθες – εδώ , εκεί, παντού. Κι όταν εμείς οι ίδιοι το βιώσουμε στα κύτταρά μας τα ίδια, όταν γίνει μνήμη περασμένη συνειδητά σαν πληροφορία στα γονίδια του καθενός μας, τότε μπορεί η μοίρα της χώρας ν΄ αλλάξει, και μαζί της η μοίρα του κόσμου ολάκερου. Τάνια Κίτσου.
Έγραψαν για την παράσταση:
«Στα πλαίσια του καθιερωμένου φεστιβάλ μονολόγων «Ερμηνείες στην Ερμιονίδα», τον Αύγουστο του 2016 παρουσιάστηκε το έργο του Δημήτρη Δημητριάδη «Πεθαίνω σαν χώρα». Το πυρακτωμένο αυτό κείμενο του Δημητριάδη, επίκαιρο όσο ποτέ στις μέρες μας – λόγος προφητικός και εκρηκτικός – απέδωσε με μια αλησμόνητη ερμηνεία ο ηθοποιός Τάσος Μπλάτζιος. Η διασκευή και η σκηνοθεσία του ίδιου, σε συνεργασία με την Τάνια Κίτσου, η οποία επιμελήθηκε και τα εξαιρετικά slides της παράστασης.
Με φόντο τα περιεχόμενά τους, καθώς προβάλλονταν αρχίζοντας από την υδρόγειο, εντοπίζοντας την Ελλάδα και στη συνέχεια τα ζωτικά όργανα του ανθρώπινου οργανισμού, που σταδιακά εκφυλίζονται-διαλύονται, όπως ο άνθρωπος-χώρα στο τέλος του έργου, ο Μπλάτζιος κινήθηκε σε δύο επίπεδα: Εκείνο του αφηγητή, κατά τη διάρκεια του οποίου, όρθιος πίσω από ένα αναλόγιο ομιλητή, ο ηθοποιός ξετύλιξε τα νήματα του «παντοειδούς» πολέμου και εκείνο του πάσχοντος ανθρώπου, στα χείλη του οποίου «οι σημαδεμένες λέξεις προφέρονται, διαστέλλονται και εξομολογούνται».
Σε αυτό το τελευταίο μέρος του έργου, μια σπαρακτική κατακλείδα, ο ηθοποιός σέρνεται επί σκηνής αφήνοντας το σώμα να συμπληρώσει εκπληκτικά τον πυρακτωμένο λόγο, εξελίσσοντας την κίνηση σε μια κραυγή, ενοποιώντας σώμα και λόγο στην εκρηκτική «έξοδο» του τέλους. Σημαντικό ρόλο στην παράσταση έπαιξαν επίσης η μουσική του Τάκη Μανιάτη και οι φωτισμοί του ‘Ιωνα Ξυπολιά», Δήμητρα Γ. Μπεχλικούδη Δρ Φιλολογίας και επίτιμη Σχολική Σύμβουλος
ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ
«Πεθαίνω σα χώρα»
Μονόλογος
Συγγραφέας: Δημήτρης Δημητριάδης
Διασκευή/Ερμηνεία: Τάσος Μπλάτζιος
Σκηνοθεσία: Τάνια Κίτσου/Τάσος Μπλάτζιος
Καλλιτεχνική Επιμέλεια/Προβολές : Τάνια Κίτσου
Μουσική Σύνθεση/Επιμέλεια Μουσικής: Τάκης Μανιάτης
Φώτα: Αλέξανδρος Πολιτάκης
Κοστούμι: Λάζαρος Μήλιος
Μακιγιάζ: Διονυσία Κωνσταντίνου
Φωτογραφίες: Σωτήρης Γεωργιάδης, Ειρήνη Κουνάδη, Κατερίνα Ντόνα, Ράνια Παπαδοπούλου
Trailer: Σωτήρης Γεωργιάδης
Δημόσιες σχέσεις/Επικοινωνία: Ράνια Παπαδοπούλου
Παραγωγή: Chorus & Bios